Moet je de oven nou echt eerst laten warmdraaien voordat je gaat koken? In veel kookboeken en handleidingen staat van wel, maar dat kan best wat extra stroom kosten. Hier ontdek je wanneer voorverwarmen echt zin heeft en wanneer je die stap gerust kunt overslaan.
Waarom lees je dan toch zo vaak dat je moet voorverwarmen? Recepten geven meestal een strakke oventijd op, en die klopt alleen als de oven al op temperatuur is. Omdat ovens niet allemaal even snel opwarmen, gebruiken veel mensen voorverwarmen als zekerheidje. Dat zie je ook op verpakkingen van diepvriespizza’s en afbakbroodjes: fabrikanten zetten het erop om teleurstellingen te voorkomen. Maar de warmte die tijdens het opwarmen vrijkomt, kun je vaak al prima benutten om je gerecht te garen.
Is voorverwarmen dan nodig? Vaker dan je denkt: nee. Sla je die stap over, dan kun je tot ongeveer 20% energie besparen. De keerzijde is dat je zelf even moet checken of je gerecht al gaar is, want de tijden uit het recept zijn dan minder precies. Consumentenorganisaties raden aan om de heteluchtstand te gebruiken; die is zuiniger dan boven- en onderwarmte. Met hetelucht kun je de temperatuur meestal 20 tot 30 °C lager instellen dan het recept voorschrijft. Denk ook na over de kookmethode: kleinere stukken vlees (onder zo’n 1,5 kilo) kun je beter op het fornuis bereiden; dat verbruikt gemiddeld vier keer minder energie dan de oven.
Wanneer wél voorverwarmen? Voor bepaalde deegsoorten is een hete start essentieel, anders zakken ze in of worden ze taai en plakkerig. Dat geldt vooral voor soufflés, soezendeeg (zoals voor éclairs) en biscuit.
Tip: als je toch voorverwarmt, haal dan losse bakplaten en roosters eruit. Die nemen onnodig warmte op en kosten extra energie.
Wanneer kun je voorverwarmen overslaan? Bij veel cakes, ovenschotels en brood kun je het gerecht in de koude oven zetten en ‘m laten opwarmen terwijl het erin staat. Bij gistbrood werkt dat zelfs vaak in je voordeel: de geleidelijke temperatuurstijging geeft de gist een kick, waardoor het brood extra luchtig wordt.
