Gasopslag in Europa onder spanning
Europa staat voor een flinke uitdaging: de gasbuffers weer op peil brengen voordat de kou terugkomt. Na de afgelopen winter zijn de opslagen gemiddeld nog maar voor ongeveer twee derde gevuld. Of je de komende winter zonder grote hobbels doorkomt, hangt sterk af van wat er in de eerstvolgende maanden gebeurt.
Waarom reserves achterlopen
Gas blijft in veel landen cruciaal voor verwarming en stroom. Normaal vul je in de zomer bij zodat je in de winter voldoende hebt. Dit jaar loopt dat stroever. De winter was kouder dan verwacht, waardoor er extra veel verbruikt is. Tegelijk is de aanvoer uit Rusland fors afgenomen, zeker sinds de doorvoer via Oekraïne in januari stopte. Daardoor zijn de voorraden sneller geslonken dan gepland.
Hoe het meestal gaat – en waarom dat nu wringt
In normale jaren vullen handelaren de opslagen automatisch. Zomerprijzen liggen vaak lager; je koopt dan in, slaat op en verkoopt in de winter als de prijs hoger is. Zo houdt de markt zichzelf in balans. Nu hapert dat systeem. Risico’s en kosten zijn toegenomen en de prijsdynamiek werkt handelaren tegen.
Vreemde prijsprikkels op de markt
Het prijsbeeld is ongebruikelijk: zomercontracten zijn relatief duur, terwijl wintercontracten juist lager staan. Daardoor loont het minder om nu massaal in te kopen en op te slaan. Het resultaat is twijfel of de tanks straks voldoende gevuld zijn. Blijven prijzen hoog, dan kan de vraag terugvallen, wat riskant is als de winter alsnog streng uitpakt. Zakken prijzen te ver weg, dan kiezen leveranciers eerder voor andere regio’s en kan Europa LNG-ladingen mislopen.
Politieke spanningen drukken zwaar
De oorlog in Oekraïne blijft de gasmarkt bepalen. Russische pijplijnleveringen zijn al fors gekrompen en het vertrouwen in een stabiele stroom is beschadigd. Bovendien heeft Oekraïne zelf meer gas nodig doordat delen van de energie-infrastructuur zijn geraakt. Dat vergroot de krapte en voedt de onzekerheid richting de winter.
LNG als vangnet, maar niet zaligmakend
Vloeibaar aardgas (LNG) is uitgegroeid tot Europa’s belangrijkste alternatief. Met schepen uit onder meer de VS en Qatar kun je snel extra volumes aantrekken. Maar LNG volgt de wereldwijde vraag: wie het meest biedt, krijgt de lading. Rond 40 euro per megawattuur is net genoeg om schepen richting Europa te trekken; duikt de prijs daaronder, dan winnen bijvoorbeeld Aziatische kopers terrein. Handig dus, maar geen waterdichte garantie als iedereen tegelijk wil inkopen.
Hebben we baat bij een zachte lente en zomer?
Ja, milde temperaturen helpen. Minder vraag naar verwarming betekent dat je rustiger kunt bijvullen zonder dat de prijs doordraait. De EU kan ook wat flexibiliteit in opslagregels overwegen, zodat landen de tijd krijgen om de buffers op te krikken. Tegelijk ligt er een duidelijke doelstelling: tegen 1 november moeten de Europese opslagen gemiddeld tot 90 procent gevuld zijn. Of dat lukt, hangt af van prijzen, aanvoer en de geopolitieke situatie.
Wat staat er de komende maanden op het spel?
Kort gezegd: veel. Als prijzen redelijk stabiel blijven en er genoeg LNG binnenkomt, gaat Europa beter voorbereid de winter in. Maar als de Russische aanvoer verder opdroogt, LNG naar andere markten verschuift of de vraag vanuit Oekraïne toeneemt, kan het snel kantelen. De komende maanden zijn bepalend voor de leveringszekerheid.
Wat merk jij daarvan?
Onzekerheid drukt vaak de knop van stijgende kosten in. Als de voorraden niet snel genoeg groeien, kunnen gas- en stroomprijzen verder oplopen. Huishoudens met een cv-ketel voelen dat direct in de maandlasten. Bedrijven die gas nodig hebben voor hun processen zien de kosten stijgen, wat uiteindelijk ook weer in consumentenprijzen kan doorwerken.
Waar het op neerkomt
Deze zomer balanceert Europa op een dun koord. Genoeg en betaalbaar gas tegen november vraagt om stabiele prijzen, voldoende LNG, milde temperaturen en een beetje meezit op geopolitiek vlak. Als dat samenvalt, komen we de winter zonder grote haperingen door. Valt er een schakel weg, dan blijft het spannend – voor de markt én voor je energierekening.
