Op de foto zie je een klein voorwerp van hout of metaal dat lijkt op een scherpe schijf. Soms zit er een koord omheen geslagen, of ligt het naast een kinderschoen op de stoep. Geen display, geen batterijen — gewoon ouderwets buitenspeelgoed. En je denkt: waar speelden kinderen hier vroeger mee?
Je zou kunnen gokken dat het een simpele dobbelsteenvariant is of een decoratief dingetje, maar dit kleintje stond ooit centraal bij straatspelletjes, trucjes en wedstrijdjes. Heb jij door wat het is?
Het is: Tollen!
Op de foto zie je het spelletje tollen, een klassieke bezigheid waarbij je een tol — een draaiend ding met een punt — zo lang mogelijk aan het draaien probeert te houden.
Je kon een tol op meerdere manieren laten draaien. Soms wikkel je er een touw omheen en slinger je ’m met een soepele zwiep naar de grond, zodat het touw de tol snelheid geeft. In andere varianten gaf je hem steeds een tik met een zweepje of stokje om ’m draaiend te houden.
Eeuwenlang was tollen super populair in Nederland, vooral op pleinen en in smalle straatjes. Het vroeg om techniek, timing en soms zelfs wat tactiek wanneer je met een groepje tegelijk speelde.
Tegenwoordig zie je het nog zelden, maar het blijft een nostalgisch icoon uit de tijd dat buitenspelen echt buiten gebeurde. Had jij deze simpele maar briljante klassieker nog op je netvlies? 🧒🪁✨
