Rutte luidt de noodklok over Europa’s veiligheid
Mark Rutte schudde Europa flink wakker. Volgens hem is het tijdperk van geruststellende rapporten voorbij. De dreiging neemt toe, vooral aan de oostflank, en uitstel is geen optie meer. Het draait nu om doen, niet om praten; anders loop je straks achter de feiten aan.
De oostgrens blijft de zwakke plek
De oorlog in Oekraïne sleept voort en Rusland jaagt zijn oorlogsproductie op volle toeren aan. Europa zit ondertussen met verouderd materieel en magere voorraden na jaren bezuinigen. Rutte noemt dat een riskante mix. Zonder bijsturen kan Moskou over een paar jaar zelfs direct druk zetten op NAVO-territorium.
Zo’n 400 procent meer lucht- en raketafweer
In Londen was Rutte ongewoon direct: de NAVO moet de lucht- en raketverdediging ongeveer verviervoudigen. Dat betekent niet alleen modernere systemen, maar ook enorme munitievoorraden, langere en stevigere logistieke ketens, medische capaciteit die een grote oorlog aankan en duizenden extra voertuigen en tanks. Wat er nu staat, is te mager voor een aanval op grote schaal.
Waarom komt deze waarschuwing juist nu?
Russische fabrieken draaien dag en nacht en spuwen munitie en drones uit. Europese landen lopen vast in lange levertijden en tekorten, verergerd door onze steun aan Oekraïne. Waar Moskou in een paar maanden kan opschalen, doet Europa er vaak jaren over. Wil je later klaar zijn, dan moet je vandaag bestellen.
Voorraden op een gevaarlijk laag niveau
In veel landen zijn de munitiedepots zo goed als leeg. Onze luchtverdediging is niet berekend op de salvo’s van drones en raketten die je in Oekraïne dagelijks ziet. Hopen dat zo’n aanval ons nooit raakt, is geen plan. Gebeurt het wel, dan is de kans groot dat de huidige afweer tekortschiet.
NAVO-top in Den Haag als toetsmoment
Binnen enkele maanden komt de NAVO in Den Haag bijeen. Daar moeten afspraken komen over structureel hogere defensie-uitgaven, meer gezamenlijke projecten, sneller inkopen in de wapenindustrie, sterkere cyberweerbaarheid en harde deals over munitie en logistiek. Rutte wil geen vrijblijvende woorden, maar besluiten waar je morgen mee aan de slag kunt.
Wat betekent dit voor Nederland, heel praktisch?
Nederland zit net boven de 2 procent van het bbp voor defensie, zoals de NAVO vraagt. Rutte stuurt aan op een sprong naar 5 procent: 3,5 procent voor de krijgsmacht zelf en 1,5 procent voor infrastructuur, cyber en civiele paraatheid. Denk aan nieuwe systemen, grote munitievoorraden, uitbreiding van Patriot-, SAMP/T- en short-range afweer, extra personeel en training, betere cybersecurity en modernisering van oud materieel.
Les uit Oekraïne: de lucht is beslissend
De harde waarheid: drones, kruisraketten en ballistische projectielen leggen van honderden kilometers afstand verwoesting aan. Europa heeft daar nu te weinig tegenin te brengen. Omdat levertijden jaren duren, telt elke dag. Wil je over twee tot vier jaar genoeg capaciteit, dan moet je die nu aanzwengelen.
Experts: dit is geen paniekzaaierij
Voormalig landmachtcommandant Mart de Kruif noemt Ruttes boodschap nuchter en realistisch. Een geloofwaardige krijgsmacht bouw je niet in een jaar; serieuze versterking kost vijf tot tien jaar. Wie nu pas begint, kan over drie jaar te laat zijn. Precies voor die tijdshorizon waarschuwt Rutte.
Politiek gesteggel, twijfels in de samenleving en diplomatie
In Den Haag wordt dit een stevige strijd: extra geld voor defensie betekent minder ruimte voor zorg, onderwijs, klimaat en sociale zekerheid. Tegelijk onderschat een deel van de samenleving volgens Rutte hoe kwetsbaar we zijn. Daarom richt hij zich ook tot jou: veiligheid is de basis van alles wat je normaal vindt. Diplomatie blijft essentieel, maar werkt pas echt als afschrikking geloofwaardig is. Rusland bouwt door; Europa moet wakker worden en hetzelfde tempo maken. De NAVO-top in Den Haag moet laten zien dat woorden worden omgezet in daden.
