Hans, die inmiddels 68 jaar oud is, heeft altijd hard gewerkt, eerst als timmerman en later als bouwprojectleider. Voor hem ging werken niet alleen om geld verdienen, maar ook om zekerheid te creëren. “Toen ik begon, waren de mogelijkheden niet eindeloos,” deelt Hans.
“Je werkte vijf dagen per week, vaak lange uren. Het was allemaal duidelijk. Ik kreeg een vaste aanstelling, er was een pensioenregeling en ik hoefde me geen zorgen te maken of ik de maand zou doorkomen.”
Nu Hans geniet van zijn pensioen, merkt hij dat de jongere generatie anders tegen werk aankijkt. Zijn kinderen en kleinkinderen hebben vaak alleen tijdelijke banen en missen de zekerheid die voor hem vanzelfsprekend was.
“Ze willen allemaal flexibiliteit en vrijheid,” zegt hij met een zucht. “Toch hopen ze op dezelfde toezeggingen die wij kregen. Dat is soms lastig voor mij te begrijpen.”
In zijn tijd was het idee van flexibel werk nauwelijks bekend. “Een baan betekende meestal een stabiele plek. Je werkte aan je carrière,” vertelt Hans. Hij ziet dat jongeren tegenwoordig veel waarde hechten aan vrijheid en eigen keuzes maken in hun werk. Hoewel hij daar begrip voor heeft, vindt hij dat hiermee vaak een stukje verantwoordelijkheid ontbreekt. “Je kunt niet alleen genieten van de voordelen en de nadelen uit de weg gaan.”
Veel jongeren wisselen snel van baan en vestigen zich nergens echt. “Ze houden van de vrijheid om hun eigen tijd in te delen, maar denken vaak niet aan de lange termijn,” legt Hans uit. “Door steeds van contract te wisselen, verliezen ze die zekerheid. En als ze horen dat wij een goed pensioen hebben en een huis bezitten, voelt dat soms als oneerlijk. Maar dat komt door jaren van hard werken en offers brengen.”
Waarom Toekomstplannen Belangrijk Is
Hans heeft zijn hele leven gespaard voor een degelijk pensioen en zijn hypotheek afbetaald. “Voor mij was er geen optie voor flexibele of parttime banen. Ik had stabiliteit, betaalde mijn hypotheek af en zorgde voor een financieel vangnet.” Tegenwoordig ziet hij dat jongeren terughoudender zijn om dit soort vaste verplichtingen aan te gaan, maar wel dezelfde financiële stabiliteit verlangen.
Volgens Hans zie je dit ook terug in hoe jongeren met geld omgaan. “Ze geven vaak liever uit aan leuke dingen en ervaringen, wat natuurlijk leuk is. Maar als het even tegenzit, lijkt het alsof ze verwachten dat alles wel goedkomt of dat iemand anders hun problemen oplost.”
Hans vindt dat dit de maatschappij in een lastige situatie brengt. “We willen dat jongeren flexibel zijn en niet aan één plek vastzitten. Maar als er problemen ontstaan zoals met pensioenen of werkzichtheid, lijkt dat plotseling te gebeuren. Vrijheid heeft een prijs.”
Het is belangrijk, volgens Hans, dat jongeren begrijpen wat hun keuzes inhouden. “Mijn vrijheid was misschien beperkt, maar dat was de prijs voor zekerheid. Nu kiezen veel jongeren voor vrijheid, maar vergeten vaak dat dit betekent dat ze moeten inleveren op zekerheid.”
Hij denkt dat er een nieuw evenwicht moet komen tussen werk en zekerheid. “Men moet begrijpen dat flexibiliteit niet per se dezelfde voordelen biedt als die wij hadden,” zegt Hans. Het is belangrijk dat men verantwoordelijk is voor hun keuzes en niet alles verwacht van werkgevers of de overheid.
Soms bespreekt Hans zaken met jongeren die teleurgesteld zijn in hun financiën, vooral als het gaat om pensioenen of een huis kopen. “Ik snap dat dat moeilijk kan zijn,” zegt hij, “maar vrijheid betekent ook zelf verantwoordelijkheid nemen voor die dingen.”
In het verleden kreeg je automatische pensioenopbouw als je voldoende lang bij een bedrijf werkte. Nu willen jongeren vaak flexibiliteit. Dat is begrijpelijk, maar vervolgens dezelfde zekerheid verwachten, dat kan niet. Hans hoopt dat jongere generaties in de toekomst inzien hoe belangrijk planning is en bereid zullen zijn net als hij offers te brengen. “Zekerheid vraagt om inspanning,” voegt hij toe, “en moet bewust, stap voor stap, worden opgebouwd.”
