“Dit is toch absurd,” zegt Hans, 82, terwijl hij zijn energierekening omhoog steekt alsof het een prent is. “De tarieven blijven maar stijgen, mensen twijfelen tussen de kachel aan of eten op tafel, terwijl er in Groningen nog decennialang gas in de bodem zit.”
Nuchter kijken naar een heet hangijzer
Hans woont in Drenthe, op niet al te grote afstand van het gasveld dat ons land jarenlang van energie voorzag. Hij komt nog uit de tijd dat gas spotgoedkoop en doodnormaal was. “Je draaide de verwarming open, klaar. Niemand lag wakker van een gure winter. Nu is het alleen nog: trek een dikke trui aan en zet de thermostaat omlaag. Dat noem ik geen beleid, dat is lapwerk.”
Er zit nog zat gas, vindt Hans
Voor Hans is het onbegrijpelijk dat Nederland zo leunt op buitenlandse energie. “We importeren gas, terwijl het hier gewoon in de grond zit. Dat is toch krom? Met het gas in Groningen kunnen we nog jaren vooruit. En ja, die bevingen waren een groot probleem, maar inmiddels moet je dat toch veiliger kunnen aanpakken?”
Hij denkt dat moderne technieken het mogelijk maken om gecontroleerd te winnen, zonder dat Groningers opnieuw met schade blijven zitten. “We sturen spullen naar Mars, maar veilig gas winnen in eigen land zou niet lukken? Doe even normaal.”
Hoe hard de energierekening binnenkomt
Voor Hans is dit geen theoretische discussie, maar dagelijkse realiteit. Zijn vrouw is een paar jaar geleden overleden en van zijn pensioen moet hij elke euro omdraaien. “De energierekening is bijna verdubbeld. Dat is geen luxeprobleem, dat is een klap voor gewone mensen. En wat hoor je van de overheid? Windmolens en waterstof. Prima voor later, maar ik heb er nu niks aan.”
Hij zucht. “Vroeger draaide ik de kachel op zonder schuldgevoel. Nu denk ik na of ik het wel kan betalen om de woonkamer warm te krijgen. Terwijl er hier, onder onze voeten, genoeg gas ligt om het land te verwarmen.”
Hoe beladen Groningen is
Hans snapt dat het in Groningen gevoelig ligt. De aardbevingen hebben diepe wonden achtergelaten. Talloze bewoners kampen met schade en een totaal geschaad vertrouwen in de overheid. Toch vindt hij dat het gesprek opnieuw gevoerd moet worden. “Je kunt niet alles dichttimmeren omdat er fouten zijn gemaakt. Leer ervan, verbeter het, en doe het voortaan wél goed.”
Praktisch blijven, geen symboolpolitiek
Hans ergert zich aan wat hij “ideologisch energiebeleid” noemt. “Zonnepanelen en windmolens zijn prachtig, maar als het donker is of niet waait, leveren ze niks. Dan halen we alsnog gas uit Noorwegen of Qatar. Wat winnen we daar precies mee? Dat gas wordt er niet schoner van omdat het van ver komt.”
Volgens hem is het slimmer om voorlopig eigen gas te gebruiken, terwijl er hard wordt doorgebouwd aan duurzame alternatieven. “Gebruik wat je hebt en werk ondertussen aan de toekomst. Dat is pas nuchter.”
Wat denk jij?
Heeft Hans een punt? Moet Nederland, ondanks de pijnlijke geschiedenis, het Groningse gasveld deels heropenen om de rekening draaglijk te houden? Of is dat juist een stap terug, met risico’s voor Groningers en het klimaat?
De meningen zullen verschillen. Maar één ding staat vast: voor mensen zoals Hans is de energietransitie geen ver-van-mijn-bed-show, maar een zorg van alledag.
Terwijl hij zijn dikke trui recht trekt en naar de kille woonkamer kijkt, zegt hij met een mix van boosheid en berusting:
“We hebben een goudmijn onder onze voeten en toch laten we mensen in de kou zitten. Leg jij mij dat eens uit.”
