Je kunt in de tweede helft van november wel eens verrast worden door winterse omstandigheden in de Lage Landen, met kans op hevige kou en misschien zelfs sneeuw. Er dreigt namelijk een koude luchtstroom vanuit het noorden naar het zuiden te bewegen, wat zou kunnen zorgen voor vorstige nachten en sneeuwbuien.
Deze weersverandering wordt veroorzaakt door een unieke luchtdrukverdeling boven Noord-Europa. Hoge druk boven IJsland en lage druk in Scandinavië kunnen ervoor zorgen dat koude lucht onze kant op komt.
Die koude lucht is afkomstig uit de buurt van Spitsbergen, waar het op vijf kilometer hoogte wel min 40 graden kan zijn. Midden november lijkt de luchtdruk bij IJsland te stijgen en bij Scandinavië te dalen, wat een pad kan vormen voor koude lucht uit de Noordpool richting Nederland.
Aanvankelijk kan de lucht boven de Noordzee wat opwarmen, maar zodra deze mengt met koude lucht hogerop, is de kans op sneeuwbuien groot. Kleine lagedrukgebieden kunnen met name voor sneeuw zorgen. Hoewel de lucht boven de zee langzaam afkoelt, blijft het net iets boven het vriespunt. Neerslag kan overgaan in sneeuw als de lagedrukgebieden op de juiste plaatsen ontstaan.
Verwachtingen voor de Winter in November
De kans bestaat dat er een dunne sneeuwlaag blijft liggen als de kleine lagedrukgebieden naar het zuiden opschuiven. Rond 20 november zou je misschien wel eens met een echte winterse verrassing te maken kunnen krijgen.
Het afgelopen jaar was het ook koud aan het einde van november, met enkele dagen sneeuw en lage temperaturen, vooral in de laatste week van de maand. Zulke winterse omstandigheden houden meestal niet lang aan en waarschijnlijk zal de kou ook dit jaar na een aantal dagen plaatsmaken voor mildere lucht.
Opmerkelijk is dat de straalstroom zich dit seizoen anders gedraagt. Normaalgesproken beweegt deze stroom van west naar oost en brengt mildere lucht met zich mee, maar dit jaar kiest hij een afwijkende route via Newfoundland richting de Azoren. Deze verandering draagt bij aan de winterse koudegolf die nu op ons afkomt. Als dit patroon aanhoudt, kunnen we in december nog meer interessante veranderingen in het weer verwachten, tenzij de straalstroom naar zijn gebruikelijke pad terugkeert.
De huidige weersomstandigheden creëren dus mogelijkheden dat kou vanuit de poolgebieden de Benelux kan bereiken. Hoewel er een paar koude dagen voorspeld worden, zijn er geen verwachtingen voor langdurige kou zoals de strenge winters van 1965, 1985 en 1993. In die jaren daalden de temperaturen flink en bleef het ook overdag vriezen, wat zorgde voor natuurijs.
November 1993 was bijzonder, want met temperaturen die tot 4 graden onder nul zakten, kon je schaatsen. Dit jaar verwachten we zulke extreme kou niet, maar de aanstaande veranderingen in het weer geven winterliefhebbers hoop op een sneeuwrijk einde van november. Laten we zien wat de winter uiteindelijk voor ons in petto heeft.