Op steeds meer snelwegtrajecten gaat de maximumsnelheid omhoog
De laatste jaren zie je in het verkeersbeleid een opvallende verschuiving: op allerlei plekken mag je juist harder rijden. Waar sommige landen de snelheid juist terugschroeven om milieu- en uitstootdoelen te halen, kiezen anderen voor het tegenovergestelde. Logische vraag: waarom wordt die grens verhoogd, en wat levert dat nou echt op?
Waarom kiezen landen voor hogere snelheden?
Een veelgebruikt argument is doorstroming. Als de weg breed, overzichtelijk en rustig genoeg is, kan een hogere limiet helpen om het verkeer gelijkmatiger te laten rijden, zonder dat je constant achter anderen vastzit.
Geld speelt ook mee. Kortere reistijden zijn fijn voor je dagelijkse ritten, maar vooral transportbedrijven verdienen tijd én besparen kosten als vrachtwagens minder lang onderweg zijn. Dat werkt door in de hele logistieke keten.
Daarbovenop zijn zowel auto’s als infrastructuur een stuk veiliger dan twintig jaar terug. Denk aan rijhulpsystemen, betere belijning, moderne afwatering en strengere keuringsnormen. Overheden gebruiken dat als onderbouwing om wat extra marge toe te staan, al verdwijnen risico’s daarmee natuurlijk niet.
Tot slot is er de factor gedrag en acceptatie. Als een weg duidelijk meer aankan dan de borden toestaan, houden mensen zich minder braaf aan de regels. Door limieten of adviessnelheden realistischer te maken, hopen sommige landen dat je je er juist beter aan houdt.
Waar ligt de lat al hoger?
Duitsland is natuurlijk het bekendste voorbeeld. Grote stukken Autobahn hebben geen vaste maximumsnelheid. Ondanks terugkerende oproepen van milieuclubs om een uniforme limiet in te voeren, blijft de politiek voorzichtig. In een paar deelstaten wordt zelfs gespeeld met hogere adviessnelheden om de doorstroming te verbeteren.
In Italië is op enkele trajecten 150 km/u getest. Dat gebeurt alleen op brede snelwegen met meerdere rijstroken, goed zicht en moderne voorzieningen — dus niet overal, maar waar de omstandigheden het toelaten.
Polen heeft op bepaalde snelwegen de limiet verhoogd van 130 naar 140 km/u. Officieel om reistijden tussen grote steden te drukken en het netwerk aantrekkelijker te maken voor zowel personen- als vrachtverkeer.
In de Verenigde Staten verschilt het per staat. In Texas en Utah bestaan wegen waar 85 mph (ongeveer 137 km/u) is toegestaan. De gedachte: in uitgestrekte, dunbevolkte regio’s met weinig verkeer kun je veilig harder rijden.
In het Verenigd Koninkrijk blijft 70 mph (circa 112 km/u) de norm. Toch komt het plan voor 80 mph (129 km/u) geregeld bovendrijven, dan wel beperkt tot brede, overzichtelijke snelwegen met hoge veiligheidsstandaarden.
Voordelen en nadelen
Voor veel bestuurders klinkt het aantrekkelijk: je komt sneller aan en een rit voelt minder traag. Als de snelheden van weggebruikers dichter bij elkaar liggen, kan dat de doorstroming egaler maken en soms zelfs filevorming beperken.
De keerzijde: hogere snelheid slurpt meer brandstof. Dat merk je aan de pomp en het tikt aan in CO2-uitstoot. Voor landen met stevige klimaatambities is dat lastig te rijmen. Ongevallen op hogere snelheid hebben bovendien vaker zwaardere gevolgen, ook al zijn auto’s veiliger geworden. En hoe sneller je rijdt, hoe meer geluid er langs de snelweg ontstaat.
Wat betekent dit voor Nederland?
In Nederland ging de limiet juist omlaag: sinds 2020 rij je overdag maximaal 100 km/u, vooral om de stikstofuitstoot terug te dringen. Dat besluit blijft voer voor discussie, zeker onder automobilisten die het liefst weer 130 km/u buiten de spits willen, zoals eerder mogelijk was.
Met de internationale voorbeelden in het achterhoofd rijst de vraag of Nederland ooit weer opschuift richting hogere limieten. Zolang CO2-reductie en milieu centraal staan in Den Haag, lijkt een koerswijziging niet waarschijnlijk. Toch blijft het debat levend, mede omdat buurlanden andere keuzes maken.
Uiteindelijk draait het om het vinden van een balans tussen tempo, veiligheid, leefbaarheid en klimaat. Hoe die balans uitpakt, verschilt per land en per politieke wind. Wat vind jij: tijd om hier weer iets sneller te mogen, of is gas terug juist verstandiger?
