Noten lijken supergezond, maar te veel kan een nare bijwerking geven

Waarom het niet slim is om eindeloos noten te blijven eten

Noten zijn superlekker en voedzaam, maar het is geen goed idee om er onbeperkt van te snacken. Ze leveren veel energie en bepaalde soorten bevatten vetten die je cholesterol omhoog kunnen jagen. Door op je porties te letten en te kiezen voor de juiste varianten pak je de voordelen mee zonder de minpunten.

Voedingswaarde: klein maar boordevol nuttigs

Een handje walnoten van ongeveer 30 gram levert bijna 5 gram eiwit, wat mooi aansluit bij de richtlijn van zo’n 1 gram eiwit per kilo lichaamsgewicht per dag. Walnoten bestaan voor circa 65% uit vet, vooral onverzadigde vetten die je cholesterolprofiel kunnen ondersteunen. Het grootste deel daarvan is omega-6, met daarnaast een bescheidener portie omega-3. Verder krijg je vezels, antioxidanten zoals vitamine E en B9, en mineralen als mangaan, magnesium en koper binnen.

Hoog cholesterol? Hier scoor je beter mee

Niet elke noot is even gunstig. Amandelen staan vaak bovenaan: rijk aan eiwit, vezels en gezonde vetten. Walnoten volgen door hun omega-3 en antioxidanten. Hazelnoten maken de top drie compleet met een mooie, gebalanceerde samenstelling. Cashewnoten en paranoten zijn minder geschikt als je op je cholesterol let, omdat ze relatief veel verzadigd vet bevatten—en dat wil je liever beperken.

Welke walnoten kun je het beste kiezen?

Walnoten zijn oude bekenden: ze komen uit de Vruchtbare Sikkel en Centraal-Azië en verspreidden zich via de Romeinen door Europa. Grote producenten zijn tegenwoordig China, de Verenigde Staten (vooral Californië), Turkije, Iran en Frankrijk. Kun je kiezen, ga dan voor de Franse klassiekers met AOC-keurmerk: Grenoble en Périgord. Met rond de 28.000 ton in 2024 is Frankrijk bovendien de grootste Europese producent (volgens Agreste).

Wanneer eet je noten het handigst?

Neem je ’s ochtends walnoten, dan tik je fijne plantaardige eiwitten aan om de dag te starten; eet je ze later, dan zorgen de vetten voor langdurige verzadiging. Een “perfect” moment bestaat niet: consistentie is belangrijker dan het tijdstip.

Walnootolie: nuttig, maar geen totaaloplossing

Walnootolie bevat bruikbare omega-3 en -6, maar voor dagelijks bakken en braden worden olijf-, koolzaad- of lijnzaadolie meestal eerder aangeraden. Bedenk ook: olie is puur vet. Je mist dan de eiwitten, vezels en het grootste deel van de vitamines en mineralen uit de hele noot. Voor het complete pakket eet je beter de noot zelf.

Gezondheidswinst, ook al tikt het in kcal aan

Noten leveren grofweg 700 kcal per 100 gram, dus porties maken echt uit. Toch laten onderzoeken zien dat een mediterraan voedingspatroon met regelmatig noten het risico op hart- en vaatziekten duidelijk kan verlagen. Noten voeden bovendien je darmmicrobioom. Er zijn ook signalen dat ze helpen bij cognitieve functies, zoals geheugen en reactiesnelheid.

Milieu: lokaal kiezen helpt

De gemiddelde CO2-voetafdruk van 1 kilo noten ligt in verschillende studies rond 0,7 tot 1 kilo CO2. Ter vergelijking: pistachenoten komen rond 1,9 kilo en amandelen rond 2,9 kilo CO2 per kilo product uit. Omdat transport telt, zit je met Franse noten vaak gunstiger. Pluspunt: in Frankrijk is de watervraag doorgaans lager dan in drogere teeltgebieden.

Wat is een goede hoeveelheid? Ongeveer een handje per dag

Het PNNS adviseert dagelijks een handvol noten. Reken op circa 30 gram, wat per soort neerkomt op zo’n 8 tot 10 stuks. Dat is genoeg om de voordelen te pakken zonder dat de calorieën te hard oplopen. Strooi ze over salades, door cakebeslag of in een saus; vers en in het seizoen zijn ze het lekkerst. Bio is mooi, maar geen must als de prijs flink hoger ligt.

Kunnen noten aften veroorzaken?

Dat kan, maar niet door het “vlees” van de noot zelf. De dunne, vezelige vliesjes kunnen gevoelige mondslijmvliezen irriteren en zo aften uitlokken. Haal het vliesje eraf als het kan, of kies noten waarbij je daar minder snel last van hebt.