Ouders, denk aan je telefoongedrag waar je kind bij is
Even gedachteloos door je feed scrollen en voor je het weet is er een uur weg. Bekend verhaal? Experts waarschuwen dat dit soort schermgedrag, zeker als je kind meekijkt, een verkeerd signaal kan geven. Wat jij ervaart als “heel even een appje checken”, kan bij je kind binnenkomen als: mijn telefoon gaat vóór jou.
Wat is phubbing precies?
Phubbing betekent de persoon tegenover je links laten liggen omdat je aandacht naar je smartphone gaat. Het woord komt van “phone” en “snubbing” en werd in 2012 gelanceerd in een campagne om mensen hiervoor bewust te maken. Het gaat dus niet om één keer je scherm ontgrendelen, maar om steeds opnieuw je telefoon voorrang geven boven echt contact.
Hoe kinderen dit opvatten
Volgens psycholoog Mary Alvord, mede-auteur van Conquer Negative Thinking for Teens, voelt phubbing voor kinderen vaak als afwijzing. In een gesprek met Verywell Mind legt ze uit dat een kind al snel kan denken: blijkbaar ben ik niet belangrijk. Dat knaagt aan hun zelfbeeld. Sommige kinderen trekken zich terug, anderen doen juist extra hun best om gezien te worden, soms op manieren die niet helpend zijn. Overcompenseren kan negatief of overdreven positief uitpakken, zolang het maar aandacht oplevert.
Van prikje naar mentale last
Die eerste steek van “ik doe er niet toe” kan bij jonge kinderen uitgroeien tot grotere emotionele problemen. Onderzoek laat zien dat kinderen die zich thuis genegeerd voelen, vaker te maken krijgen met angstklachten of sombere gevoelens. In een studie uit de National Library of Medicine bleek dat wie opgroeide met meer emotionele verwaarlozing, op 18-jarige leeftijd meer depressieve symptomen rapporteerde. Tegelijk werkte stevige steun van vrienden beschermend: wie zich gedragen wist door leeftijdsgenoten, had gemiddeld minder klachten.
Smartphones zijn handig, maar kunnen tussen jullie komen
We gebruiken onze telefoon overal voor: wekker, agenda, nieuws en sociaal contact. Heel begrijpelijk, maar Alvord benadrukt dat je moet herkennen wanneer je toestel echte interactie begint te verstoren. Het gemak van altijd bereikbaar zijn kan snel voelen als iets wat móét, zegt ze. Veel ouders willen het huis niet uit zonder telefoon, logisch ook, maar het wordt lastig als je daardoor minder aanwezig bent bij je kind. Even kijken kan ongemerkt een gewoonte worden die de overhand krijgt, juist op momenten dat je kind verbinding zoekt.
De gevolgen gaan verder dan het gezin
Het is niet alleen de band tussen ouder en kind die hieronder kan lijden. Studies laten zien dat phubbing allerlei relaties schaadt, ook romantische. Onderzoek onder leiding van Faruk Caner Yam van de Gaziosmanpaşa Universiteit in Turkije laat zien dat partners die vaak worden “gephubbed” minder tevreden zijn met hun relatie en de kwaliteit lager beoordelen. De boodschap is helder: als je tijdens jullie momenten steeds met je smartphone bezig bent, daalt de relatievoldoening. Volgens Yam is meer bewustzijn bij stellen over telefoongebruik wanneer ze samen zijn cruciaal om die negatieve impact te beperken.
Even spieken versus steeds weer worden afgeleid
Een korte blik op een melding is wat anders dan telkens je telefoon boven de persoon naast je verkiezen. Dat laatste stuurt een duidelijke, soms pijnlijke boodschap: jij komt op plek twee. Of het nu om je kind, je partner of een vriend gaat, voortdurend onderbroken worden door een scherm kan voelen als afwijzing. Je hoeft je telefoon niet uit je leven te bannen, maar kies wel bewuster wanneer je ’m pakt. Door vaker echt aanwezig te zijn, laat je zien dat de mensen voor je belangrijker zijn dan wat er op je scherm gebeurt. Dat simpele signaal kan een wereld van verschil maken in hoe veilig, gezien en verbonden je relatie voelt.
