Kijk je terug naar het huishouden in de jaren 60 en 70, dan voelt het bijna als een andere tijd. Meestal waren het vrouwen die het grootste deel van de klussen deden. Urenlang met de hand de was doen, sjouwen met loodzware strijkijzers en koken op ouderwetse gasstellen. De apparaten van toen konden niet tippen aan wat we nu in huis hebben. Schoonmaken en andere taken kostten veel tijd en energie. Door technologische vooruitgang en slimme automatisering is dat werk tegenwoordig een stuk makkelijker geworden, wat ons dagelijks leven flink heeft veranderd.
Een hoog opgehangen bak vol water, stil en onopvallend aanwezig. Zodra het moment van spoelen kwam, trok je aan een touw of hendel en kwam er een verborgen kracht vrij. Een diepe zucht vulde de ruimte, alsof alles even opnieuw begon. Nu vaak over het hoofd gezien, draagt hij nog steeds de fluisteringen van vroegere dagen, een stille getuige van het gewone en het onzichtbare.
Typische vernieuwing
De stortbak was een onmisbaar onderdeel van oudere wc’s: een waterreservoir dat voor de spoeling zorgde. Vaak hing hij boven de pot, vulde hij zich via de leiding en liet hij zijn inhoud los zodra je de trekker of knop gebruikte. Het herkenbare klokkende bijvulgeluid klonk in talloze huizen. Soms ving zo’n bak zelfs regenwater op voor later gebruik in huis; een vroege, slimme manier om zuinig met water om te gaan.
- Waterreservoir: De bak hield water paraat om de wc te spoelen; met een hendel of knop zette je de spoeling in gang.
- Zwaartekrachtspoeling: Meestal deed de zwaartekracht het werk; het water viel uit het reservoir in de pot en nam alles mee.
- Variatie in ontwerp: Je had ze in allerlei stijlen en materialen, zoals keramiek, porselein of gietijzer, soms zelfs met reliëf of decoraties.
- Regenwaterhergebruik: In bepaalde huishoudens ving de stortbak regenwater op voor de wc, wat water bespaarde en duurzamer was.
- Ontwikkeling met moderne techniek: Nieuwe, zuinige spoelsystemen hebben de klassieke stortbak stap voor stap vervangen door toiletten met geïntegreerde mechanismen.
